فیلم «12 مرد خشمگین» فیلمی درام محصول 1957 میلادی در آمریکاست. فیلمی که بر اساس داستانی تلویزیونی به همین نام، نوشته‌ی «رجینالد روز» و به کارگردانی «سیدنی لومت» ساخته شده است.
داستان درباره‌ی هیئت منصفه‌ی دادگاهی متشکل از دوازده نفر است که بایستی درباره‌ی گناهکار بودن یا بی‌گناهی جوانی به اتهام قتل تصمیم‌گیری کنند. فیلم به دلیل اینکه تنها از یک لوکیشن در بیشتر طول فیلم و دوازده بازیگر اصلی استفاده کرده است، بسیار مورد توجه است. همچنین شخصیت مثبت این فیلم (تصمیم‌گیرنده‌ی شماره هشت) در لیست 50 قهرمان برتر تاریخ سینما در رتبه‌ی 28 قرار دارد.
ایده‌ی نمایشنامه‌ی رجینالد روز، بارها در فیلم‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفت. معروف‌ترین بازسازی این فیلم، نسخه‌ی 1997 با همین نام است که آن هم توسط مترو گلدوین مایر منتشر شد.
بازیگران، در فیلم «12 مرد خشمگین» نامی ندارند و از ابتدا تا به انتها آنها را بر اساس شماره‌ای که دارند، صدا می‌کنند. در این بین تنها هنری فوندا و جوزف سویینی هستند که در انتهای فیلم، نام خود را برای تماشاگران فاش می‌کنند.
تماشای این فیلم را به علاقمندان حوزه‌ی مذاکره بهشدت پیشنهاد میکنیم...
خلاصه‌ی داستان فیلم؛
نوجوانی 18 ساله از اهالی آمریکای لاتین متهم به قتل پدرش شده است. شواهد نشان می‌دهد که او با ضربات متعدد چاقو پدر خود را به قتل رسانده. گرچه نوجوان که به نظر ضعیف و افسرده‌حال می‌رسد، این اتهام را قبول ندارد اما وجود چاقویی در محل وقوع حادثه که متعلق به نوجوان مذکور است و او ادعا می‌کند آن را مدتی قبل گم کرده و خبری هم از محل آن نداشته است، به‌عنوان مدرک جرم، دلیلی برای مجرم شناختن او از سوی دادگاه شده است. حال؛ دوازده مرد از طبقات مختلف اجتماعی به‌عنوان اعضای هیئت منصفه‌ی دادگاه، مأمور تصمیم‌گیری نهایی درباره‌ی این پرونده شده‌اند. اگر آنها فرد متهم به قتل را محکوم کنند، وی باید اعدام شود. در فرآیند رأی‌گیری، یازده نفر از اعضای هیئت منصفه، رأی به محکومیت و اعدام نوجوان می‌دهند اما در این بین یک نفر از آنان یعنی تصمیم‌گیرنده‌ی شماره‌ی هشت (با بازی درخشان هنری فوندا) رأی بر بی‌گناهی متهم می‌دهد و پیشنهاد صحبت در این‌باره را می‌دهد. با پیشروی ماجرا در اتاقی که اعضای هیئت منصفه‌ی آن در فضایی عصبی مشغول بحث و بررسی پرونده هستند، قصه‌ی فیلم شکوفا می‌شود و به‌صورت مطالعه‌ای استادانه درباره‌ی شخصیت‌های پیچیده‌ای درمی‌آید که به‌عنوان عضو هیئت منصفه می‌خواهند رأی نهایی را صادر کنند. پس‌زمینه‌ی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هر یک از این اعضا، باعث واکنش‌های مختلف آنان در زمان حال می‌شود. در چنین موقعیت و اوضاع و احوالی است که شماره هشت تلاش می‌کند تا بقیه‌ی همکارانش را متقاعد کند که رأی آنها اهمیتی حیاتی دارد و نباید به راحتی درباره‌ی آینده و زندگی دیگران تصمیم بگیرند و سرانجام پس از یک ساعت و نیم بحث، پرونده کاملاً روشن می‌شود و هیت منصفه، رأی بر بی‌گناهی متهم می‌دهد.
محمدرضا شعبانعلی مدرس اصول مذاکره درباره‌ی این فیلم می‌گوید:
«بعید است بتوانید فیلمی را پیدا کنید که به اندازه‌ی «دوازده مرد خشمگین» بتواند در طول مدت‌زمان یک ساعت و نیم، تنوع شخصیتی و انگیزه‌های انسان‌ها را پیش روی شما نمایش دهد. اگر به حوزه‌ی شخصیت‌شناسی در مذاکره علاقمند باشید، یکی از بهترین گزینه‌های شما، فیلم دوازده مرد خشمگین، کار ارزشمند سیدنی لومت است. حضور دائمی این فیلم - به‌رغم قدیمی بودن آن - در دوره‌های مذاکره، کاربردی و اثربخش بودن آن را نشان می‌دهد».
