حس خوبی بود. خیلی خوشحال بودم. اصلا باورم نمی شد اون موقع بتونم خونه به این خوبی را با قیمت پایین رهن و اجاره کنم. ذوق داشتم هر چه زودتر اسباب کشی کنم، مثل شیری که شکار کرده باشه، یک شکار خوب.

با غرور به خونه برگشتم. چشام برق می‌‌‌‌زد. اون شب داستان چونه زدن تو بنگاه املاک و تخفیف گرفتن از صاحب خونه را بیش از ده بار برای همسرم تعریف کردم و هر بار که مطالب جدیدی به ذهنم می‌‌‌‌رسید با شوق عجیبی بازگو می‌‌‌‌کردم. اون شب چند تماس تلفنی داشتم و در تمامی تماس‌ها داستان موفقیت‌آمیز همون روز را برای همه تعریف می‌‌‌‌کردم.

ظهر روز بعد، رفتم بنگاه حاج یوسف. بعد تعارفات عجیب و غریب بالاخره رسیدیم به مرحله دستمزد یا اجرت بنگاه، حاج یوسف ماشین حساب را برداشت؛ تند و سریع چند عدد زد و رقم آخر ماشین حساب را به من نشون داد. شوکه شدم. انگار دنیا رو سرم خراب شد شادی دیروز به عزا تبدیل شد. متوجه محاسبه نشدم چند بار از حاج یوسف درخواست کردم تا حق العمل یا دستمزد رهن و اجاره را توضیح بده. بنده خدا هر چه بیشتر حرف می‌‌‌‌زد من کم‌تر متوجه می‌‌‌‌شدم انگار ناشنوا شدم، کارت کشیدم و دست از پا درازتر برگشتم خونه.

سه سال گذشت و من حاج یوسف دوست صمیمی شده بودیم. عصر یک روز جمعه تو مشاور املاک با حاج یوسف درد دل می‌‌‌‌کردم. اون ماه به خاطر تعدیل نیرو تو شرکتمون، از کار بی‌کار شده بودم. حاج یوسف با دقت تو چشام زل زده بود و به حرفام گوش می‌‌‌‌داد، بعد پیشنهاد کرد تو بنگاه پیشش کار کنم. دو ماه از اون تاریخ می‌‌‌‌گذره و من با حاج یوسف شریک شدم و الان می‌‌‌‌خوام فرمول سود بنگاه یا حق العمل رهن و اجاره را به زبان ساده به شما آموزش بدم، تو را به خدا به حاج یوسف چیزی نگید!

طبق ابلاغیه تاریخ ۲۰/۱۱/۹۳ حق العمل رهن و اجاره: حق العمل اجاره ملک از هر طرف یک پنجم اجاره یک ماه دریافت می‌‌‌‌گردد.

دلخور نشو، خیلی ساده توضیح می‌‌‌‌دم. فرض کنیم شما یک خونه اجاره کردید بدون پول رهن و با اجاره یک میلیون تومان در ماه، عدد یک میلیون را به عدد پنج تقسیم کنید، حق العمل یا کارمزد مشاور املاک می‌‌‌‌شود ۲۰۰ هزار تومان. به عبارتی مستاجر و موجر هر کدام ۲۰۰ هزار تومان به بنگاه پرداخت نمایند.

فرض دوم: شما خونه یا مغازه یا هر ملکی اجاره می‌‌‌‌کنید با رهن ۱۰ میلیون تومان در ماه بدون اجاره. در عرف املاک هر یک میلیون تومان رهن معادل سی هزار تومان اجاره است پس ۱۰ میلیون تومان رهن می‌‌‌‌شود معادل سیصد هزار تومان اجاره. در این حالت برای محاسبه هزینه مشاور املاک عدد سیصد هزار تومان را به پنج تقسیم نمایید ، درست حدس زدید هر کدام از طرفین یعنی موجر و مستاجر مبلغ ۶۰ هزار تومان به مشاور املاک پرداخت کنند.

فرض سوم: شما ملک رهن و اجاره نموده‌اید. مثلا ۲۰ میلیون رهن و ماهی پانصد هزار تومان اجاره. ابتدا ۲۰ میلیون تومان را به اجاره تبدیل می‌‌‌‌کنیم. معادل بیست میلیون رهن در عرف اجاره می‌‌‌‌شود ۶۰۰ هزار تومان. حال ۶۰۰ هزار را با پانصد هزار تومان جمع می‌‌‌‌کنیم و به عدد یک میلیون و صد هزار تومان می‌‌‌‌رسیم. عدد یک میلیون و پانصد هزار تومان را به ۵ تقسیم می‌‌‌‌کنیم ، آفرین به شما هزینه املاک برای فرض سوم می‌‌‌‌شود نفری ۲۲۰ هزار تومان.

اعتراف کنم که داستان فوق و شخصیت‌های اون تخیلی است و برای بیان ساده حق‌العمل مشاور املاک در قالب قصه بیان شد.

حالا این سوال پیش میاد چرا برخی مشاوران و دوستان در بنگاه هزینه بیشتری از موجر و مستاجر دریافت می‌‌‌‌کنند؟ شاید یک علتش اینه که نرخ نامه دریافت حق‌العمل مربوط به سال ۱۳۹۳ می‌‌‌‌باشد و به‌روز نیست. به‌زبان ساده علی‌رغم افزایش هزینه‌ها در سال‌های اخیر دستمزد این صنف بدون تغییر مانده است و چون بیشتر در معرض دید هستند سریع‌تر مورد انتقاد قرار می‌‌‌‌گیرند حتی در جمع دوستانه!