شایلی قرایی
رکود بازار مسکن یکی از بزرگترین مشکلات دهه‌های اخیر در کشور ایران است که بسیاری از صنایع که ارتباط مستقیم با آن دارند را درگیر کرده است.
به گزارش کسب و کار نیوز در این شرایط انواع مصالح ساختمانی مرغوب به علت قیمت بالایی که دارند، عموما با استقبال ساختمان‌سازانی که هنوز به ساخت مسکن مشغول هستند، مواجه نمی‌شوند. علت این امر این است که ساختمان‌سازان بیشتر به این فکر هستند که بتوانند ساختمانی با حداقل هزینه بسازند.
خرید مصالح ساختمانی بی‌کیفیت باعث می‌شود تا شاهد افت کیفیت ساختمان در سطح کشور باشیم و همین امر می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را برای کشور به ارمغان آورد.
یکی از پیامدهای این امر ایجاد دامپینگ در بازار داخلی بوده که اثرات مخربی را بر فعالیت در این بازار گذاشته است.
در این ارتباط یک کارشناس حوزه مصالح ساختمانی با بیان اینکه می‌شود از صنعت ساختمان به عنوان محرک و مادر اصلی فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی یاد کرد، خاطرنشان ساخت: رونق یا رکود حاکم بر ساخت‌وسازها و صنعت ساختمان بر وضعیت تولید صدها محصول دیگر، فضای کسب‌وکار، اشتغال، حمل و نقل و… تاثیر مستقیم و غیر مستقیم
می‌گذارد. مسعود بیگلری افزود: این تاثیرگذاری از کارخانه‌های تولیدی و کارگاه‌ها گرفته تا بخش حمل و نقل درون و برون‌شهری، مراکز تهیه و توزیع مصالح ساختمانی، مهندسان، استادکاران و کارگران، درآمد دستگاه‌های خدمات‌رسان و…. را دربر
می‌گیرد. وی با اشاره به اینکه مسکن همواره یکی از اساسی‌ترین و مهمترین نیازهای خانواده‌هاست، گفت: داشتن سرپناه و مسکن مناسب نقش مهمی در ثبات زندگی، کاهش دغدغه‌ها و امید به آینده خانواده‌ها دارد؛ در عین حال هم نبود مسکن مهمترین دغدغه و مانعی برای پیشرفت شهروندان خصوصا جوانان است که باعث تاخیر در ازدواج آنان می‌شود.
مسعود بیگلری با اشاره به کاهش ساخت‌وسازها در سال‌های اخیر در بخش مسکن، گفت: این مساله روی بازار مصالح ساختمانی اثر منفی داشته و شاغلان و مرتبطان با این صنعت را دچار مشکل کرده است و این مساله باعث شده بسیاری از کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولید مصالح ساختمانی با ظرفیت بسیار پایین‌تر از ظرفیت واقعی خود کار کنند، البته در کنار کاهش ساخت‌وسازها، در دو سال اخیر نیز کاهش صادرات به کشورهای خارجی همچون عراق داشته‌ایم و بنابراین با وجود افزایش هزینه‌های تولید و دستمزد، قیمت مصالح ساختمانی تفاوت چندانی نکرده و در برخی جاها کاهش یافته است.
وی بخش دیگری از مشکلات این حوزه را واردات کالاهای بی‌کیفیت عنوان کرد و گفت: باید فرهنگ‌سازی لازم برای استفاده از تولیدات داخل و همچنین ارتقای کیفیت این مصالح صورت بگیرد تا به رونق تولید و اشتغال کمک کند.
وی درباره استانداردسازی مصالح ساختمانی، اظهار داشت: وظیفه هر واحد صنفی تولید با استاندارد مصالح ساختمانی است و توزیع‌کننده هم نباید تا وقتی از استاندارد مصالح آگاهی پیدا نکرده، کالایی را توزیع کند، اما معتقدم که مسئولان ناظر باید از لحظه تولید بر استانداردسازی مصالح ساختمانی نظارت داشته باشند.
موضوع دامپینگ بین دو بخش سیمان و گچ به اوج خود رسیده است
اسماعیل کاظمی، رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی
بازار مصالح ساختمانی از آن دسته بازارهایی است که نیازمند نظارت مستمر است.
در حال حاضر متاسفانه رقابت ناسالم بین دو گروه مصالح ساختمانی سیمان و گچ، باعث دامپینگ داخلی در بازار شده و این فضای غیر رقابتی تاثیرات منفی را بر صادرات این گروه‌های اقتصادی گذاشته است.
بنابراین نظارت مستمر بر مراکز تولید مصالح ساختمانی علاوه بر اینکه سبب ارتقای کیفی و کمی این محصولات در بازار خواهد شد، از دامپینگ داخلی در بازار جلوگیری خواهد کرد.
این در حالیست که دامپینگ داخلی بر شرایط صادرات نیز تاثیر داشته است و امروز شاهد کاهش صادرات این محصول هستیم. متاسفانه تولیدکنندگان سیمان و گچ به‌جای تمرکز بر این پتانسیل‌های صادراتی در رقابتی ناسالم قرار گرفته‌اند و موضوع دامپینگ بین این دو بخش امروز به اوج خود رسیده، بنابراین چنین تلاطم‌هایی منجر به افزایش صادرات نخواهد شد و در آینده این دو بخش
تولیدی را زمینگیر خواهد کرد.
از سوی دیگر باید اشاره شود که در این شرایط که صادرات وضعیت مناسبی در صنعت ساختمان ندارد، ضرورت دارد که مدیریت بر واردات داشته باشیم. برای تامین مواد اولیه مصالح در حوزه ساختمان، ایران جزو کشورهای دارای ذخایر و مواد اولیه ممتاز بوده و همواره کیفیت و تنوع مواد اولیه مصالحی همچون سیمان، گچ، ماسه، آجر و خاک رس و ... در درجه مطلوبی برای رقابت در بازارهای بین‌المللی قرار داشته و تمرکز روی این پتانسیل صادراتی می‌تواند ارزش‌افزوده مناسبی را برای کشور ایجاد کند.
ایران با داشتن طراحی‌های نوین کاشی و سرامیک نیازی به واردات نداشته و بنابراین واردات خارج از عرف در این بخش نمی‌تواند به حفظ شرایط تولیدی کارخانه‌های تولیدی کمکی کند و تولیدات فعلی را با معضل جدی روبه‌رو می‌کند.
از سوی دیگر، علاوه بر مشکلات مذکور، رکود نیز مزید بر علت شده و اصناف فعال در این بخش را درگیر کرده است. خروج بازار مسکن از رکود، نیازمند برنامه بلندمدت است، اما در
6 ماهه دوم امسال هیچ برنامه‌ای برای ساخت‌وساز ارائه نشده و بعید می‌دانیم جنب‌وجوش محسوسی را شاهد باشیم، البته شاید از سال آینده این بازار دستخوش تغییرات گسترده‌ای شود.
بسیاری از حوزه‌های تولیدی، بحران‌های ناشی از رکود اقتصادی را طی چند سال گذشته کاملا لمس کرده‌اند و صنعت ساخت‌وساز نیز به عنوان یکی از بخش‌های مولد و زنجیره‌ای اقتصاد، سایه رکود و بحران را بالای سر خود حس کرد و تاثیرات منفی را از این جریان به خود گرفت.
در این شرایط وجود برنامه‌های دولتی برای ایجاد تقاضا در بازار مسکن ضروری به نظر می‌رسد. بخش‌های توزیعی در اقتصاد، نقش بسزایی در ارائه خدمات به مصرف‌کنندگان و شهروندان ایفا می‌کنند. بنابراین فعالان حوزه مصالح ساختمانی نیز همچون دیگر تولیدکنندگان توقع حمایت‌های کافی را از دولت دارند تا با دریافت تسهیلات بانکی با نرخ سود پایین بتوانند در راستای ایجاد رونق در بازار اختصاصی خود حرکت کنند. بحث‌های مالیاتی به عنوان سرشاخه مشکلات فعالان حوزه مصالح ساختمانی مطرح می‌شود زیرا نسبت هزینه‌ها به سود درآمدی را بسیار فراتر برده و توازن دخل‌وخرج فعالان این حوزه را به‌هم‌ریخته است.
ورشکستگی بسیاری از تولیدکنندگان مصالح ساختمانی
عماد برزویی، فعال بازار مسکن
تولیدکنندگان انواع مصالح ساختمانی در سال‌های اخیر با مشکلات فراوانی مواجه شده‌اند. بسیاری از این تولیدکنندگان با ورشکستگی مواجه شده‌اند.
رکود بازار مشکلات بسیاری را برای فعالان به وجود آورده است که یکی از این مشکلات در حال حاضر ایجاد بازار رقابت تنگاتنگ و ناسالمی بین تولیدکنندگان به ویژه در حوزه گچ و سیمان درباب کاهش قیمت و جذب بازار بیشتر است.
به‌طور کلی بازار مصالح ساختمانی از جمله گچ، سیمان، تیر آهن، میلگرد و… در شرایط بحرانی به سر می‌برد و تولیدکنندگان یا فروشندگان این محصولات شرایط سختی را سپری می‌کنند. کاهش ساخت و سازها در درجه اول به بازار مصالح ساختمانی آسیب وارد می‌کند.
همین موضوع است که تقاضای فعالان این بازار را به این سمت کشانده که دولت باید تدبیر خاصی در زمینه مصالح ساختمانی به‌کار ببندد.
