زمین و مسکن یکی از نیازهای اصلی ساکنان شهرها است که افزایش قیمت آن سبب افزایش مشکلات و مسائل شهر و شهروندان می‌شود. بازار زمین و مسکن از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرد که هر یک از این عوامل، نقشی تعیین‌کننده در تغییر و تحولات آن دارند.
از جمله این عوامل می‌توان به مواردی همچون افزایش تورم و به تبع آن افزایش بهای مواد اولیه (مصالح ساختمانی)، افزایش هزینه‌های نیروی انسانی، رانت، نزدیکی به قطب‌های عمده جمعیتی و اقتصادی و... اشاره کرد که همواره از عوامل عمده تاثیر گذار بر نوسانات بازار زمین و مسکن بوده است. برای بررسی وضعیت خرید و فروش زمین و مسکن و همچنین اجاره بهای مسکن به سطح شهر آبیک رفتیم.
علی زمان‌پرور بازنشسته نظامی و یکی از بنگاه‌داران شهر آبیک که به مدت سه سال مشغول به این کار است، در این شهرستان می‌گوید: امسال قیمت زمین و مسکن در آبیک ثابت مانده و نسبت به قیمت سال گذشته کاهش محسوسی هم داشته است. وی می‌افزاید: در شهرک‌ها به عنوان نمونه در مسکن مهر چون فاقد پارکینگ است، اجاره بهای مسکن ارزان‌تر از داخل شهر است.
این بنگاه‌دار که از کاهش خرید و فروش زمین و مسکن در شهر آبیک گله‌مند است، می‌گوید: خرید و فروش زمین و مسکن به ندرت صورت می‌گیرد و حالت رکود دارد. زمان‌پرور خاطرنشان می‌کند: قیمت زمین و مسکن نسبت به سال گذشته تقریبا ثابت مانده و اجاره بهای مسکن تا حدود هشت درصد افت کرده است.
اما یک بنگاه‌دار دیگر آبیکی که 18 سال سابقه کار دارد، نظری متفاوت و قابل تأمل دارد می‌گوید: امسال قیمت زمین و مسکن نسبت به سال گذشته حدود 30 درصد افزایش داشته است؛ این در حالی است که اجاره بهای مسکن نیز 18 تا 20 درصد افزایش داشته است. صابر صوفی اضافه می‌کند: حباب افزایش قیمت مسکن و اجاره بهای مسکن از سوی صاحبخانه‌ها ایجاد شده، چراکه قیمت واقعی را بیان نمی‌کنند و هر قیمتی که دهان به دهان چرخیده را اعلام می‌کنند. وی به مشاوره رایگان با مشتریان خود در بنگاه اشاره و تصریح می‌کند: در این مشاوره‌ها، به طور کارشناسی قیمت واقعی و دقیق مسکن و زمین به مشتریان ارائه می‌شود.
صوفی اذعان می‌کند: قیمت‌های زمین و مسکن در برخی نقاط شهر آبیک قابل قیاس نیست به عنوان نمونه می‌توان به نرخ‌گذاری قیمت زمین در برخی از نقاط بسیار بالا است، در حالی که خیابان شریعتی که قلب آبیک محسوب می‌شود، زمین متری 15 تا 16 میلیون ریال است. وی می‌افزاید: متأسفانه رکود خرید و فروش زمین و مسکن سبب شده تحرک و جنب و جوشی در بنگاه‌ها نباشد و بازار کساد باشد.
این بنگاه‌دار خاطرنشان می‌کند: از اتحادیه املاک و یا مجمع امور صنفی درخواست می‌شود با دادن هویت شخصیت به املاک، اختیاراتی داده شود تا با کار کارشناسی قیمت بافت‌های شهر مشخص شده و خرید و فروش اجاره املاک اعم از زمین و مسکن با قیمت واقعی صورت گیرد و نظر قاسم داوودپور رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان آبیک این بود که زمین و مسکن کالاهایی هستند که جزو مشمول خدمات نرخ‌گذاری محسوب نمی‌شوند، بلکه عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ هستند و خرید و فروش به صورت توافقی صورت می‌گیرد.
صوفی که یک دوره 45 ماهه املاک و یک دوره شش ماهه را به طور خصوصی گذارنده است، کتاب آثار قراردادها و تعهدات را به خبرنگار فارس نشان می‌دهد و می‌گوید: متأسفانه برخی از بنگاه‌داران اطلاعات و سواد لازم و کافی در خصوص املاک ندارند که مطلوب است دوره‌های آموزشی را بگذرانند. وی به نقش دلالان در افزایش قیمت زمین و مسکن هم اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: خوشبختانه هیچ دلالی در این بنگاه وجود ندارد، چراکه معتقد هستم نباید هویت خود را زیر سئوال برد و مردم باید به بنگاه‌دار اعتماد کنند تا بتوانند با خیال راحت نسبت به خرید و فروش و یا اجاره بهای زمین و مسکن اقدام کنند.
با رفتن به چند بنگاه املاک در شهر آبیک متوجه شدیم که واقعا بازار بنگاه‌داران کساد است و به قول خودشان شیشه پاک می‌کنند یا لطیفه تعریف می‌کنند و به نقل خودمانی مگس می‌پرانند.
یک خانم شاغل نیز که مدت چند روز پیگیر اجاره مسکن بود اظهار می‌کند: توان مالی زیادی ندارم، به همین دلیل برای یافتن خانه اجاره‌ای مناسب و ارزان به همراه خانواده به چندین بنگاه املاک سرزده‌ایم ولی به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم و کماکان به دنبال اجاره مسکن هستیم.
ابوالفضل کلهر یکی دیگر از بنگاه‌داران شهر آبیک معتقد است که نسبت به دو سال گذشته قیمت زمین و مسکن ثابت مانده است و افزایش محسوسی وجود نداشته و تقریبا ثابت مانده است. وی می‌افزاید: گرچه واگذاری مسکن مهر سبب کاهش قیمت زمین و مسکن شد و در بازار خرید و فروش تاثیر داشته، ولی از تحریم‌ها نیز نمی‌توان غافل شد. این بنگاه‌دار خاطرنشان می‌کند: با افزایش قیمت زمین و مسکن طی دو سال اخیر، توان خرید برخی از مردم هم کاهش داشته است که در رکود بازار خرید و فروش هم تاثیر گذاشته است. صوفی ادامه می‌دهد: بالا رفتن عوارض شهرداری سبب شده که مردم به ویژه انبوه‌سازان به ساخت وسازرغبتی زیادی نشان ندهند و در رکود بازار هم موثر باشد. البته برخی معتقد هستند افزایش نرخ سودهای بانکی سبب شده مردم در زمینه مسکن و زمین سرمایه‌گذاری نکنند و پول‌هایشان در حساب بانک‌ها باشد.
داوودپور رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان آبیک نقدینگی ضعیف برخی از مردم را دلیل رکود خرید و فروش زمین و مسکن ذکر می‌کند و به خبرنگار فارس می‌گوید: البته تحریم‌ها و برخی از مسائل سیاسی و اقتصادی نیز به این امر دامن زده است، گرچه باید گفت که بانک مسکن هم قرار بود تسهیلاتی را در اختیار مردم قرار دهد که فعلا عملی نشده و یا در حال اجرای راهکارهای اداری است که می‌توان این موضوع و واگذاری مسکن مهر را هم مزید بر علت بازار کساد خرید و فروش زمین و مسکن عنوان کرد.
رئیس اتاق اصناف شهرستان آبیک معتقد است دریافت تهسیلات بانکی کمی مشکل شده است، چراکه بهره تسهیلات افزایش یافته و مردم در این زمینه با مشکل مواجه کرده است. سبزعلی کریمی بیان می‌کند: به دلیل نزدیکی به استان‌های تهران و البرز افرادی برای خرید و یا اجاره مسکن سرریز شهرستان آبیک می‌شوند که این امر و نیز آزاد شدن خرید و فروش مسکن مهر، افزایش قیمت زمین و مسکن را به همراه داشته است. وی ادامه می‌دهد: بنگاه‌های املاک نباید در قیمت زمین و مسکن سلیقه‌ای عمل کنند، بلکه باید بدون دلالی و با در نظر گرفتن رضایت الهی، رعایت انصاف و عرف معمول نسبت به خرید و فروش املاک مردم اقدام کنند. فرماندار شهرستان آبیک در این شهرستان ابراز می‌کند: همواره تورم در کشور وجود داشته و دولت درصدد است رشد اقتصاد و تورم را کاهش دهد، نه اینکه آن را از بین ببرد.
عبدالحسین داداشی می‌افزاید: گرانی و تورم املاک همواره وجود دارد که امری عادی است چراکه پول نقد در دست مردم زیاد است. وی اضافه می‌کند: هر لحظه نقل و انتقال پول از بازار مسکن به بورس وجود دارد که مطلوب است با سیاست‌های ویژه کنترل شود، گرچه رشد و افزایش قیمت زمین و مسکن مقطعی است که دولت می‌تواند با سیاست‌های مالی و پولی نُرم قیمت‌ها را متعادل سازد. این مسئول خاطرنشان می‌کند: با توجه به ساکن شدن سه هزار خانوار در مسکن مهر تا شش ماه نخست سال آینده، رشد قیمت زمین و مسکن کاهش می‌یابد و قیمت متعادل خود را خواهد داشت.
گرچه دلایل متعددی بر افزایش قیمت زمین و مسکن و رکود بازار خرید و فروش زمین و مسکن از سوی مسئولان و مردم شهرستان آبیک بیان شد، ولی این موضوع تنها شامل این شهرستان نمی‌شود، بلکه در پایتخت کشور هم این موضوع صادق است، ولی از مجموع گفته‌های موجود از سوی مسئولان شهرستان آبیک می‌توان به این نتیجه رسید که به نظر می‌رسد موثرترین راه برای خروج از رکود مسکن و زمین تسهیل و تخفیف در پروانه‌های ساختمانی، تامین مالی پروژ‌ه‌های نیمه‌تمام و عادی‌شدن روال پرداخت تسهیلات و اعطای تراکم‌های تشویقی برای ساخت نیز موجب سرشکن شدن بیشتر هزینه زمین در واحدهای مسکونی و به نوعی کاهش قیمت تمام شده واحدهای مسکونی شود که این امر شرایط تامین مسکن برای خانوارهای با سطح درآمد پایین را امکان‌پذیر می‌سازد و بازار خرید و فروش زمین و مسکن شهرستان آبیک را از کسادی و رکود خارج سازد.
