معماری خانه های یزد | سبک معماری خانه های یزد

  • سه شنبه 9 فروردین 1401 ساعت 8:32

اخبار => اخبار معماری

معماری منحصربه فرد خانه‌های سنتی یزد از شاخص‌ترین نمونه‌‌های معماری خاص اقلیم‌‌های گرم و خشک جهان است که علاوه‌بر زیبایی، با نیازها و شرایط اقلیمی و فرهنگی مردم منطقه نیز متناسب و سازگار است. معمولا محله‌ها، متراکم با ساختمان‌های فراوان ساخته می‌شدند تا بیشترین سایه‌ ممکن را بر سطوح خارجی خانه‌ها به وجود بیاورند و رهگذران گذرها و کوچه‌ها نیز از سایه آن بهره‌مند شوند.

خانه‌های قدیمی یزد نشانه از هنر و مصالح کویری


 به گزارش آگاهان ایده نیوز : خانه‌‌های قدیمی یزد، برای استفاده مفید از فضاها، در جهت قبله و از شمال شرق به جنوب غرب ساخته شده‌اند، با این نحوه ساخت، فضاهای تابستانی و اتاق‌‌های زمستانی آن بسیار کارآمد هستند و در پیرامون حیاط مرکزی قرار گرفته‌اند. به صورتی که در تابستان، یک قسمت خانه بسیار خنک و مناسب هوای گرم و کویری تابستان است که در اصطلاح به آن تابستان‌خانه می‌گویند و در زمستان، قسمت دیگر خانه بسیار گرم و مناسب زمستان است که در لغت آن را زمستان‌خانه ‌گویند.

این سبک انتخاب از مصالح (خشت و گل، چوب و...) مناسب با اقلیم گرم خشک آن ناحیه، بخش‌های زیبا و کاربردی (شیشه‌های رنگی و کوچک در قسمت‌های فوقانی، حیاط‌های پر درخت، حوض فیروزه‌ای، کلاه‌فرنگی و ...) از شاخص‌های معماری سنتی یزد و همچنین بیان‌کننده‌ی وجود معمارانی است که اوج سازگاری خود با آب و هوای کویر را نشان داده‌اند.

سبک معماری خانه‌های تاریخی یزد


در معماری خانه‌‌های سنتی یزد، یکی از عوامل بسیار مهم در معماری ساختمان‌ها حریم است، که طبق رعایت همین اصل، کوبه‌هایی را ساختند، که برای زنان حلقه‌ای با صدای زیر و برای مردان حلقه چکشی با صدای بم بر روی درها، کریاس (ورودی خانه)، هشتی، دالان، دیوارهای بلند، سازماندهی فضاهای گوناگون دورتادور حیاط و... که این عوامل مفهوم حجاب را به صورت کامل نشان داده‌است.

از دیگر خصوصیات خانه‌های قدیمی یزد، در جبهه شرقی خانه‌ها به دلیل تابش نور، تابستان‌خانه را قرار می‌دادند، طاق نما و ایوان‌های کوچک ساخته و ردیف‌بندی می‌‌شوند. در بعضی از خانه‌‌ها در این جبهه، علاوه بر فضاهای بالا، مکان‌هایی همچون هشتی، مطبخ، انبار، چاه‌خانه، حمام و... نیز وجود دارد.

اصول کلی رعایت‌شده در معماری بناهای اقلیم کویر


۱- قرارگیری در جنوب و جنوب شرقی ۲- مصالح با ظرفیت حرارتی بالا ۳- نماهایی روشن و سفید رنگ ۴- بام‌های طاق و گنبدی ۵- استقرار رو و زیر زمین ۶- دارای پلان فشرده

اجزای خانه‌های قدیمی یزدی
خانه‌های قدیمی شهر یزد، اجزا و قسمت‌های زیادی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از: کوچه، سردر، نشیمن، بادگیر، تخت‌گاه، اتاق کرسی، سرداب و... .

در جلوی در ورودی خانه، در هر دو طرف سکو برای استراحت مسافران و یا انتظار مراجعه‌کننده قرار گرفته‌است. بعد از باز شدن در خانه، «هشتی» مشاهده می‌شود، هشتی یک فضای ۴ یا ۸ ضلعی گنبدی با چند سکو، که اندرونی و بیرونی را از هم جدا کرده و هر دو این‌ها توسط راهرویی به حیاط مرکزی می‌رسد.

در قسمت «بیرونی» خانه به هشتی باز می‌شود، تالارهایی با اتاق‌های متعدد، اتاق ویژه پنج‌دری، تختگاه، اتاق ناشتا، منبع آب، آبدارخانه و... وجود دارد که برای ورود به آن‌ها باید از دالان یا راهروی باریک و پر پیچ و خم عبور کرد، علت این طراحی برای راهروها دید نداشتن به داخل خانه است. «اندرونی»، نیز تالاری با چندین اتاق، پنج‌دری و طنبی است، طنبی همان شاه‌نشین است، که به آشپزخانه و پستو راه دارد.

 

حیاط در خانه‌‌های یزدی


حیاط در خانه‌‌های یزدی دارای ۳ نوع مرکزی، نارنجستان و بیرونی است. حیاط یزدی، محیطی کاملا مستقل با فضای بیرونی است که نقش ارتباطی بین فضاها را دارد. حیاط در بین خانواده‌های یزدی حکم نشیمن دوم خانه را دارد بخصوص در شب‌ها که نسبتا از گرمی هوا کاسته می‌شود.

حیاط مرکزی:


اصلی‌ترین فضای خانه است که اصولا بزرگ و بسیار دلباز است. حوض آب در وسط حیاط و باغچه‌های دورتادور آن قرار دارد. با وجود هشتی، دالان، دیوارهای بلند و همچنین نحوه آرایش و سازماندهی فضاهای گوناگون اطراف حیاط، دید نامحرم به هیچ وجه به داخل خانه اصیل یزدی راه ندارد و مفهوم حجاب را به بهترین نحو به نمایش گذاشته‌است.

حیاط بیرونی:


نوع دیگری از حیاط در خانه‌های یزدی است که خانواده‌‌های ثروتمند یا افرادی که شغلشان ایجاب می‌کرد؛ حیاط بیرونی و مستقلی را برای مهمان در نظر می‌گرفتند چرا که مهمان‌خانه در معماری مسکونی یزد، نشان‌دهنده‌ی احترام به مهمان به حساب می‌آید. این حیاط‌های اختصاصی در مقایسه با حیاط اندرونی، فضایی کاملا خصوصی و متمایز از اهل خانه است. خانه‌‌های تجار و روحانیون به دلیل ضرورت‌های شغلیشان، دارای حیاط بیرونی و اندرونی بوده‌اند.

حیاط نارنجستان:


حیاط نارنجستان در خانه‌های یزدی ، میان سرا یا حیاط کوچکی است که در مجموعه اندرونی قرارگرفته و می‌توان آن را سر پوشیده یا تبدیل به باغچه‌ای پر از درختان نارنج و عطر یاس و... کرد.

بادگیر


بادگیرها از مهم‌ترین عناصر خانه‌های سنتی یزد هستند، لقب بلندترین و باشکوه‌ترین بادگیر دنیا را، بادگیر باغ دولت‌آباد یزد با ارتفاع ۳۳/۸ متر به خود اختصاص داده و شاهکار مهندسی معماران یزدی را نشان می‌دهد.

شهر یزد؛ بین دو رشته کوه قرارگرفته و این امر سبب می‌شود بادهای کویری کمتر در این شهر جریان داشته‌باشد پس مناسب ساخت بادگیرهای مرتفع و چهار یا هشت طرفه است. این بادگیرها، باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اتاق‌های اصلی بنا، آب انبار و یا سرداب می‌فرستد. به این ترتیب باد خنک با ورود به بخش‌های مختلف، باعث تهویه و خنکی ساختمان می‌شود.

خصوصیت دیگر بادگیرها، اثر «دودکشی» آن است؛ به این صورت که در مواقع عدم وزش باد، بادگیرها هوای گرم داخل خانه را به بالا و خارج از بنا هدایت می‌کرده و بدین ترتیب، همچنان جریان هوا را شکل می‌دادند هرچند که شدت آن، کمتر از زمان وزش باد بوده‌است.

قسمت‌‌های تابستان‌نشین خانه (در قسمت شرقی)


حوض‌خانه، زیرزمین، پایاب، تالار

 

قسمت‌‌های زمستان‌نشین خانه (در قسمت غربی)


کرسی‌خانه، پنج‌دری،‌ سه‌دری، بالاخانه، طهرانی

 

https://www.instagram.com/agahanidehnews/ آدرس اینیستا


ارسال نظر

ارسال


قانون جهش تولید مسکن در تقابل خوشبین‌ها و بدبین ها

قانون جهش تولید مسکن در تقابل خوشبین‌ها و بدبین ها

مجلس شورای اسلامی قانون جهش تولید مسکن را که مطابق شعارهای انتخاباتی ابراهیم رئیسی بود تصویب کرد تا بعد از مدت‌ها یک نهضت بزرگ مسکن‌سازی در کشور شکل بگیرد با این حال کارشناسان اقتصادی درباره این طرح نظرات مختلفی دارند

 از کاهش نرخ تورم تا کاهش نرخ در بازار بین بانکی

از کاهش نرخ تورم تا کاهش نرخ در بازار بین بانکی

ارائه منظم روند ماهانه تحولات اقتصادی و اقدامات سیاستی بانک مرکزی

 آورده متقاضیان نهضت ملی مسکن افزایش یافت

آورده متقاضیان نهضت ملی مسکن افزایش یافت

در حالی طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی قرار بود آورده متقاضیان نهضت ملی مسکن حدود ۲۰۰ میلیون تومان باشد که این مبلغ به ۳۲۰ میلیون تومان افزایش یافته است.

هزینه وام مسکن گرانتر شد | برای دریافت وام ۴۸۰ میلیونی زوجین چقدر باید خرج کنیم؟

هزینه وام مسکن گرانتر شد | برای دریافت وام ۴۸۰ میلیونی زوجین چقدر باید خرج کنیم؟

هزینه اوراق تسهیلات مسکن نسبت به هفته قبل اندکی رشد داشته و بر این اساس متاهل های ساکن پایتخت برای تهیه این اوراق باید بیش از ۱۳۴ میلیون تومان پرداخت کنند.

تعیین تکلیف 2 هزار متر اراضی استان تهران

تعیین تکلیف 2 هزار متر اراضی استان تهران

استاندار تهران گفت: بلندمرتبه‌سازی بدون در نظر گرفتن پیوست‌های فرهنگی، اجتماعی و زیرساخت‌های لازم در درازمدت آسیب‌زا می‌باشد.

خانه های سنتی ایرانی

خانه های سنتی ایرانی

با نگاهی به معماری سنتی ایرانی، نقش و جایگاه ویژه خانه به عنوان یک المان مهم در معماری آشکار می شود. این عناصر که دارای روش ها و تکنیک های مختلف ساخت و اجرا می باشند دارای ویژگی های متفاوتی بر اساس اقلیم و فرهنگ هر منطقه هستند.

ویژگی مهم معماری سنتی ایرانی

ویژگی مهم معماری سنتی ایرانی

کاشی کاری های زینتی و شاهکارهای مهندسی هوشمندانه، حاکی از قدرت معماری ایرانی طی قرون متمادی اند. با داشتن بیست میراث جهانی یونسکو در ایران هیچ گاه با کمبود مکان های دیدنی مواجه نمی شوید.

سنگ آنتیک چیست و چه کاربردهایی دارد؟

سنگ آنتیک چیست و چه کاربردهایی دارد؟

سنگ آنتیک سنگی است که از کنار هم قرار گرفتن قطعه سنگ های کوچک شکسته در کنار هم به وجود می آید. معمولا این سنگ از سنگ های طبیعی تراورتن و مالون تشکیل می شود و بدون رنگ به صورت طبیعی مورد استفاده قرار می گیرند.

مصوبه کمک هزینه مسکن کارگران ابلاغ شد

مصوبه کمک هزینه مسکن کارگران ابلاغ شد

معاون اول رئیس جمهور مصوبه مربوط به تعیین کمک هزینه مسکن کارگران مشمول قانون کار در سال ۱۴۰۱ را ابلاغ کرد.

هزینه ساخت برج مسکونی چقدر است؟

هزینه ساخت برج مسکونی چقدر است؟

هزینه ساخت هرگونه ساختمان مسکونی اعم از آپارتمان، برج، ویلا و غیره در چند سال گذشته بین 15 تا 30 درصد افزایش داشته است .

اصل ۳۱ قانون اساسی؛ حق مسکن از رویا تا واقعیت

اصل ۳۱ قانون اساسی؛ حق مسکن از رویا تا واقعیت

"داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است. دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها که نیازمندترند به خصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند."

کدام صاحبخانه‌ها تنبیه مالیاتی می‌شوند؟/ دور زدن مصوبه افزایش ۲۵ درصدی اجاره‌بها

کدام صاحبخانه‌ها تنبیه مالیاتی می‌شوند؟/ دور زدن مصوبه افزایش ۲۵ درصدی اجاره‌بها

بررسی آگهی های خرید و فروش و رهن و اجاره مسکن در سایت‌ها حاکی از آن است که میانگین قیمت رهن کامل واحدهای نوساز در پایتخت ۵۳۹ میلیون تومان است.

بازارهای جهانی با بازگشت نفت ایران به تعادل می‌رسد

بازارهای جهانی با بازگشت نفت ایران به تعادل می‌رسد

اوجی گفت: وضع بازار جهانی نفت به گونه‌ای است که بازگشت نفت ایران به بازار می‌تواند به‌طور قابل توجهی پاسخگوی نیاز مشتریان و عامل ایجاد تعادل و آرامش در بازار‌های جهانی باشد.

تورم  ارزش دلار چه بر سر اقتصاد دنیا می آورد؟

تورم ارزش دلار چه بر سر اقتصاد دنیا می آورد؟

افزایش ارزش دلار در یک سال اخیر یکی از مهمترین خبرهای اقتصادی این روزها است.

بنچاق چیست و چه تفاوتی با سند دارد؟

بنچاق چیست و چه تفاوتی با سند دارد؟

زمان‌های قدیم‌تر بنچاق مورد استفاده قرار می‌گرفته است و کاملا منطقی است که افراد مدرن اطلاع کمتری از این نوع سند داشته باشند. در کشورمان ایران، اسنادی مالکیت مانند مبایعه‌نامه، بنچاق و قولنامه در طول تاریخ استفاده‌های مختلفی داشته است.

زمین ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن تامین شد

زمین ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن تامین شد

طرح نهضت ملی مسکن یکی از طرح‌های کلان دولت سیزدهم در بخش مسکن است که سیاستگذاری برای اجرای ۴ میلیون واحد مسکونی در طی چهار سال را در برنامه قرار داده است.

بازسازی ساختمان و دکوراسیون خانه

بازسازی ساختمان و دکوراسیون خانه

ساختمان همانند یک نوزاد همواره احتیاج به مراقبت و تعمیرات دارد. رفته رفته با فرسوده شدن مصالح بکار رفته در بنا مشکلات گوناگونی از قبیل ترک، شکستگی، تخریب، آلودگی‌های انسانی، جانوری و محیطی، مشکلات تاسیساتی و غیره بوجود می‌آید.

تیمچه قم بزرگترین سقف ضربی جهان

تیمچه قم بزرگترین سقف ضربی جهان

تیمچه قم به عنوان بزرگترین سقف ضربی جهان و شاهکار هنر و معماری ایرانی است که به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در بازار مسکن ترکیه چه خبر است؟

در بازار مسکن ترکیه چه خبر است؟

بر اساس داده‌های یک اتاق فکر معتبر قیمت اجاره بها نسبت به سال گذشته در ماه فوریه ۸۴.۲ درصد افزایش یافته است. این افزایش قیمت در استانبول، آنکارا و سومین شهر بزرگ ترکیه یعنی ازمیر از ۱۰۰ درصد فراتر رفت.

برخی مشاوران املاک ماهی هزار کدرهگیری صوری برای وام ودیعه می‌دهند

برخی مشاوران املاک ماهی هزار کدرهگیری صوری برای وام ودیعه می‌دهند

عضو هیئت مدیره اتحادیه مشاوران املاک گفت: برخی دفاتر املاک بدون پروانه، در یک ماه هزار کد رهگیری صوری اجاره مسکن برای دریافت وام ودیعه صادر می کنند.